De Sint-Jorisgilde van Wortel is in de middeleeuwen ontstaan als een soort burgerwacht: een groep vrije burgers die instonden voor de bescherming van de eigendommen van de heren, graven en hertogen van het Land van Hoogstraten en van de nederzetting Wortel, de eerste vestiging van wat we nu Hoogstraten noemen.
In ruil voor de diensten aan de kasteelheer kreeg de gilde eeuwenlang bepaalde voorrechten en de erkenning van de adellijke families.
Gaandeweg, vooral sinds de Franse tijd, verdween het militaire aspect om plaats te maken voor ontspanning en vertier van de inwoners van het dorp.
Nu nemen de leden van de kruisbooggilde deel aan de zomercompetitie met de balansboog op 61 meter en aan de wintercompetitie met de kolfboog op 6 meter afstand.
Maar ondanks de deelname aan competitiesport, profileert de gilde zich uitdrukkelijk als een culturele vereniging, met speciale aandacht voor het roerend en immaterieel erfgoed van de eeuwenoude gilde.