In het onzekere bestaan van de Middeleeuwen zochten de mensen bescherming bij God en de Heiligen en hulp bij elkaar. De noodzaak om elkaar te helpen kreeg een georganiseerde vorm in de gilden, verenigingen met een bepaald doel, met rechten en plichten voor de leden.

De eerste die zich verenigden waren de rondtrekkende handelaars. Door samen te reizen en samen te werken konden ze hun veiligheid vergroten en de onderlinge concurrentie in goede banen leiden. Zo ontstonden de “ ambachtsgilden ” van een welbepaalde “ bedrijfstak “.

Elke ambachtsgilde had een eigen beschermheilige en vierde zijn naamfeest met een dienst in de Kerk en wereldlijke feesten. Ook binnen de Kerk ontstonden groeperingen, die zich gilde of “ broederschap “ noemden en waarin de verering van een welbepaalde heilige centraal stond.

Het onderscheid met de schuttersgilden is niet altijd duidelijk, omdat de schuttersgilden zich ook met kerkelijke zaken bezighield en de broederschappen ook plaats maakten voor gezelligheid.