De schuttersgilden zijn ontstaan vanaf de 13de eeuw, eerst in de steden en later op het platteland. In oorsprong werden ze opgericht om de verdediging en de bescherming van het grondgebied van hun dorp of stad of te verzekeren.

In de loop der tijden veranderde de manier van oorlog voeren. De kruisboog maakte plaats voor musketten en kanonnen. De verdediging werd overgenomen door een beroepsleger, waardoor het militaire belang van de gilden verdween.

De schuttersgilden zijn op veel plaatsen blijven bestaan, al gebruiken ze hun wapen nu als vrijetijdsbesteding. De Antwerpse Kempen telt vandaag nog een 70-tal actieve gilden die samen zorg dragen voor het behoud van deze unieke vorm van volkscultuur.